Reynaert, die felle met den rooden baert – Deel 1

Plotsklaps schoot me een Engels kinderliedje te binnen:

Three blind mice. Three blind mice.
See how they run. See how they run.
They all ran after the farmer’s wife
Who cut off their tails with a carving knife.
Did you ever see such a sight in your life
As three blind mice?

Hoe dat zo ineens kwam?

Er stopten twee auto’s op enige afstand van ons langs de Kemperbergweg in het Nationaal Park De Hoge Veluwe. Als door een wesp gestoken fladderden daaruit maar liefst drie fotografen die hun teletoeters pakten en op een wildweide af renden. En dat allemaal om Reynaert, die felle met den rooden baert te platen.

01 Vos op wildwei

Vos op de wildweide – Foto: ©Yvonne Arentzen]

Fotografeer-muisjes

Nu was het voor mijn zus en mij ook een koud kunstje om een mooie rode vos op een groene wildwei te fotograferen, maar de beheerders van De Hoge Veluwe weten inmiddels, dat we eerder voor de zogenaamde kalenderplaten gaan – en kalenderplaten maak je nu eenmaal niet door als een dolleman de auto langs of zelfs grotendeels op de weg te parkeren, je camera – of in het meest sneue scenario de smartphone – mee te snaaien en verblind door een of andere scoringsdrift razendsnel recht op het te fotograferen beestje af te sprinten. Wie er zin in heeft kan later op de dag de ‘trofeeën’ van dergelijke capriolen op internet terugvinden, vaak aangevuld met de geijkte commentaren (‘mooie foto weer, x’ en ‘die hebben we laatst ook gezien’). Zure opmerkingen in de trant van ‘stiekem bijgevoerd’, ‘abnormaal gedrag’ en ‘De Hoge Veluwe wordt meer en meer een dierentuin’ zijn dan trouwens ook niet van de lucht. In hun kielzog krijgen de (ver)blinde fotografeer-muisjes alsnog hun staartje terug…
Al begin de jaren ’80 zagen we geregeld en zelfs wel op vrij korte afstand van de Kemperbergweg een vossenpaartje beurtelings jagen op de wildwei die we hier in het vizier hebben.

02 Ingespannen op jacht

Ingespannen op jacht – Foto/dia: ©Yvonne Arentzen

Standaard-kiekjes

Op warme(re) dagen was het zelfs een waar genoegen onder de beukenrij neer te strijken, omdat daar altijd een frisse wind circuleerde; zo kon je lijf, leden en het hoofd koel houden. Er waren jaren dat we bijna dagelijks uren achtereen op een stoeltje vlak naast een beuk zaten en op ons gemak vossenjachttaferelen konden bewonderen en fotograferen. Dat leverde in het begin steevast de standaardkiekjes op van de rode vos die aan het ronddolen was op het groene gras om met sierlijke, welgemikte sprongen muizen te verschalken.

04 De muizensprong

De muizensprong – Foto: ©Anja Arentzen

03 Aandachtig kijken en luisteren

Aandachtig kijken en luisteren – Foto: ©Anja Arentzen

 

Muizenjacht

We ontdekten toen al, dat Reinaert niet na elke geslaagde sprong met de verse muis regelrecht naar zijn bouw terugging, maar de prooi min of meer in de grond verstopte en op zoek ging naar de volgende. Dat herhaalde zich keer op keer, totdat hij – of zijn vrouw Hermeline – het voor even genoeg vond, de muizen stuk voor stuk ophaalde en koers zette naar huize Maupertuus. Vervolgens was het voor ons een tijd wachten op een herhaling van zetten: vos terug op de wildwei – muizenjacht – prooien her en der verzamelen en terug naar de hongerige welpen in het hol.

05 Op weg naar de bouw

Op weg naar de bouw – Foto: ©Yvonne Arentzen

Voorraadkamer

Het opscharrelen van de prooidieren is een verhaal apart. Reinaert weet kennelijk precies wanneer hij genoeg gevangen heeft. Hij komt met een muis in zijn bek terug naar de voorlaatste prooi. Ofwel hij legt de laatste muis even op de grond om met zijn snuit de voorlaatste muis boven de grond te halen ofwel hij harkt even met een voorpoot het kostelijke hapje tevoorschijn en raapt het op. De laatst gevangen muis hangt met de staart aan de ene kant uit zijn bek. De tweede muis gaat precies in tegengestelde richting de ‘voorraadkamer’ in. De slimme rakker pakt het economisch aan; muis drie wordt in dezelfde richting ingeladen als muis numero één, muis vier gaat parallel aan nummertje twee. En zo gaat het om en om door totdat alle muizen verzameld zijn. Heeft Reinaert bijna aan het eind de bek al goed vol, duwt hij zo hard tegen de laatste prooi aan dat deze nog net bij de hele lading past.

06 Lading passend aangeduwd

Lading passend aangeduwd – Foto: ©Yvonne Arentzen

07 Er kan geen muis meer bij

Er kan geen muis meer bij – Foto: ©Yvonne Arentzen

 

 

Tafereel langs de weg

Wie geluk heeft – en bovenal geduld heeft om uren op een plek te observeren – kan dit tafereel zelfs vlak langs de Kemperbergweg zien zolang de vossenwelpen nog klein zijn en veel eten nodig hebben. De eerste vier, vijf weken van hun leven zitten de welpen in het hol waar ze geboren zijn; daarna verhuist Hermeline met de jongen naar een ruimer hol en wordt het moeilijker ze te zien.

Tekst: ©Yvonne Arentzen                                                                                                         (Wordt vervolgd)

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2016/06/14/reynaert-felle-rooden-baert-deel-1/