Gevelsteen van De Lindeboom behouden

De Lindeboom

Herberg “De Lindeboom” aan de Hessenweg in Meulunteren wordt al in een transportakte van 1621 genoemd. De Lindeboom lag, als laatste stop voor een belangrijk kruispunt van diverse Hessensporen, midden in het ’woest en ledig land’ van de Veluwe, aan de voet van de Lindeboomberg. Deze Lindeboomberg ligt op het snijpunt van 2 stuwwallen en was, naar alle waarschijnlijkheid in vroeger tijd een oeroude cultusplaats. Mogelijk heeft er een rechtslinde gestaan en zou het een plek voor openlucht bijeenkomsten geweest zijn waarvan de voortzetting veel later in herberg de Lindeboom zou zijn geweest.

De lindeboom werd ook afgebeeld in een gevelsteen die in de voorgevel van de oude Herberg De Lindeboom voor 1898 gezeten heeft en de volgende tekst bevatte:

Den Lindeboom die ghij hier siet
Die kan u niet vermaecken
Maar komt er in en proeft mijn nat
Dat sal u beeter smaecken.

lindeboomtek

De Lindenboom onder aan de Goudsberg bij Lunteren – Illustratie: W.O.J. Nieuwenkamp

Doorrijschuur

Aan de overkant van de weg stond een grote doorrijschuur waarin de Hessenwagens ‘s nachts gestald werden, om de volgende dag hun reis te vervolgen via Barneveld naar Amersfoort. Dit moet een enorme grote schuur geweest zijn. Volgens de overlevering konden er wel drie wagens tegelijk in gestald worden. Na de sloop zijn de gebinten van deze oude schuur nog gebruikt bij de bouw van een kleine schuur naast het bestaande huis.

HPIM1543.JPG

De gebinten van de oude doorrijschuur weer hergebruikt – Foto: ©Liseth Elbertsen

Oude herberg

Op de kadastrale kaart van 1832 is deze enorme schuur duidelijk te zien. Ook vallen twee uitbouwtjes aan het voorhuis van de boerderij te onderscheiden. Blijkbaar was het woongedeelte uitgebreid met een gelagkamer waar de “voerlui” konden eten en drinken. Verder zien we een schaapskooi, een schuurtje of bakhuis en twee hooibergen.

45-. lindeboom01

Overzichtskaart van de omgeving rond de oude Herberg De Lindeboom voor 1898, aan de overkant is duidelijk de grote doorrijschuur zichtbaar – Illustratie: ©Henk van den Brink

Niet alleen Hessenvoerlieden kwam men in de Lindeboom tegen. Ook de buurtmeesters en de scheuter konden de herberg vinden en er werden regelmatig houtverkopingen en soms zelfs een rechtszaak gehouden.

Omstreeks 1720 was ene Gerrit Aartsen enkele jaren herbergier in “De Lindeboom”. Later stond hij bekend als Gerrit Lindeboom. Zijn kleinzoon, die ook Gerrit heette, nam in 1812, toen iedereen een achternaam moest hebben, officieel de naam “Lindeboom” aan.

Laatste herbergier

Jakob van den Top is de laatste herbergier geweest die het Hessenvervoer nog in alle hevigheid meemaakte. Omstreeks 1850 kwam er langzaamaan een einde aan het passeren van de Hessenwagens en wisselde het pand regelmatig van eigenaar.

Oude herberg gesloopt

In 1892 werd het pand verkocht aan Hendrik Pothoven maar die zou er nooit wonen. Het oude huis kwam leeg te staan tot het in 1898 in handen kwam van notaris Wilbrink. Hij liet de oude herberg slopen en liet een ontwerp tekenen voor een nieuw boerderijtje. Aan het eind van 1899 werd het opgeleverd met in de gevel een nieuwe gevelsteen met de afbeelding van een lindeboom en de tekst “De Lindeboom 1899”.

44a-lindeboom

De nieuwe Lindeboom begin 1900 – Archieffoto

Bezoekerscentrum 

De Lindeboom was vanaf die tijd bewoond tot midden jaren 80 van de 20ste eeuw. Toen kwam het oude huis leeg te staan. Leegstand is funest en het inmiddels zeer vervallen pand is in juli 2009 gesloopt. In het verleden zijn er gesprekken geweest door mensen van de Jac. Gazenbeek Stichting met zowel de eigenaar als de Gemeente Ede.

Het plan was, om het oude huis dan geheel in de oude staat terug te brengen om dienst te kunnen doen als bezoekerscentrum. Daarnaast zouden er eventueel voorzieningen kunnen worden getroffen voor paarden en aanspanningen om vanuit deze plek een deel van de oude Hessenroute te kunnen rijden. Maar… alle pogingen van de Jac. Gazenbeekstichting, om De Lindeboom te redden van de slopershamer, liepen vast op het ambtelijk apparaat van de gemeente.

HPIM1574.JPG

De Lindeboom aan de Hessenweg bij Meulunteren – Foto: ©Louis Fraanje

Ondergang 

Helaas heeft men het niet van de ondergang kunnen redden. De mensen van de Jac. Gazenbeek Stichting waren nieuwsgierig of er nog een oude fundering zou liggen van de vorige herberg. De sloper heeft nog voorzichtig met zijn grijper in de bodem gezocht naar eventuele oude fundamenten, maar helaas.

48-P1350587 - kopie

In de zomer van 2009 heeft het laatste uur voor De Lindeboom geslagen – Foto: ©Louis Fraanje

Gevelsteen

HPIM1575.JPG

Gevelsteen – Foto: ©JGS

Gelukkig is wel de oude gevelsteen bewaard gebleven, de nieuwe eigenaar van het perceel de heer A. Thomassen uit Lunteren, wil de gevelsteen graag weer hergebruiken. Er zijn plannen in ontwikkeling om er een klein landgoed van te maken, dat de naam “Landgoed De Lindeboom” zal gaan heten.

De gevelsteen is inmiddels – mede door de inzet van onze voorzitter Louis Fraanje – in bruikleen gegeven, om  tijdelijk tentoongesteld te worden in het Museum Oud Lunteren. Dat de Jac. Gazenbeekstichting en de Vereniging Oud Lunteren dit initiatief heel erg waarderen moge duidelijk zijn.

Roemrijke verleden

De oude bomen aan de overkant van de weg bij de voormalige Lindeboom, markeren de plek waar de enorme doorrijschuur stond. Samen met de oude gebinten in het kleine schuurtje opzij van de woning, zijn zij nog de enige getuigen aan het roemrijke verleden van de Hessen.

Met dank aan: De heer H. van den Brink en de heer A. Thomassen

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2015/02/19/gevelsteen-van-de-lindeboom-behouden/