Tonderzwammen – Foto: ©Louis Fraanje
Toen ik op een ochtend door het groene voorjaarsbos struinde, viel mijn oog op een tweetal oude beuken. De ene boom had, na vele gezonde jaren, de geest gegeven en was nu gedeeltelijk omgevallen.
Dode bomen liggen onder de levende bomen – Foto: ©Louis Fraanje
Dichterbij gekomen zag ik dat tonderzwammen zich over deze boom ‘ontfermd’ hadden. De oude beuk had blijkbaar z’n tijd gehad en had, bij een flinke storm, het loodje gelegd. Daarna begint dan het verrottingsproces en daarbij is de tonderzwam een welkome gast.
In alle richtingen groeien de tonderzwammen op de boomstam – Foto: ©Louis Fraanje
Daarnaast een gezonde beuk die, na de rustperiode van de winter, zich weer helemaal in het groen had gestoken. Langzaam kropen de blaadjes uit hun bruine knoppen en spreiden zich uit tot bladeren.
Het nieuwe leven ontspringt in het voorjaar – Foto: ©Louis Fraanje
Ieder voorjaar weer opnieuw een ‘wonder’ der natuur. Afgezien van het feit dat het een prachtig beeld gaf over ‘leven en dood’ in de natuur, levert het ook schitterende plaatjes op.
Noot van de redactie.
Tondeldoos
In de negentiende eeuw werd de tonderzwam veel gebruikt in tondeldozen. De tondeldoos is een voorloper van de aansteker, en diende dus om ‘vuur’ te maken. Een tondeldoos is een kokertje of doosje waarin een licht ontvlambaar materiaal werd gedaan. Dat materiaal noemt men een tondel. Als tondel maakte men gebruik van een gedroogd en met paardenurine behandeld stukje tonderzwam. Daarnaast had men nog een vuursteentje en een metalen ring, het vuurslag, nodig. Als de vuursteen dicht genoeg bij de tondel werd gehouden, kon men proberen om met de metalen ring een vonk op de stof te doen belanden. Als dat lukte, kon een behendige gebruiker door wat te blazen een vlammetje opwekken.
