De schrijver, natuurvriend en folklorist Jac. Gazenbeek werd op 30 oktober 1894 geboren aan de Bunschoterweg te Ede. Dat Jac.Gazenbeek een veelzijdig en kunstzinnig mens was, blijkt wel uit het feit dat hij naast schrijven, fotograferen, schilderen en tekenen, ook nog prachtige houtsneden maakte. Zeer grote bekendheid verwierf hij door zijn boeken. Van zijn hand verschenen er meer dan 25. Zijn bekendste boek is het dikke standaardwerk getiteld: "De Veluwe, luisterrijk land tussen Randmeer en Rijn" uit 1966. Het is allemaal begonnen met het schrijven van gedichten. Zijn allereerste gedicht verscheen in 1919 in "De Nieuwe Amsterdammer". Naast deze gedichten verschenen o.a. in "De Nieuwe Gids" en "Het Getij" ook feuilletons, korte verhalen. Als onderwijzer in de Valk begon hij al vroeg met het publiceren van gedichten en artikelen in kranten en tijdschriften. In 1922 kocht hij van een oude onderwijzer een houten platencamera, waarmee hij langzamerhand de weg op ging van de reportage. Een bloeiende meidoorn inspireerde hem tot het schrijven van zijn eerste, geïllustreerde, verhaal over de natuur. Het verscheen in "Ons Nederland". In 1924 verscheen zijn eerste boek: “Gelderland”. In 1933 besloot hij zich geheel toe te leggen op het schrijven. Ook zette hij zich daadwerkelijk in voor het behoud van de natuur en cultuur. Enkele voorbeelden daarvan zijn o.a. de Slaperdijk bij Renswoude en de Doesburgermolen bij Ede. Ook verzette hij zich tegen de asfaltering van de oude Hessenweg bij Lunteren. De foto’s bij zijn artikelen maakte hij zelf. Daarnaast schilderde en tekende hij en maakte prachtige houtsneden. Na de Tweede Wereldoorlog was hij een aantal jaren hoofdredacteur van de Edesche Courant. Jarenlang woonde hij in de oude villa Boeckenrode aan de Boslaan te Lunteren . Daar ontstond ook zijn meest bekende boek, het standaardwerk “De Veluwe, luisterijk land tussen Randmeer en Rijn”. Aan waardering heeft het niet ontbroken. Zijn boek “Uit in Gelderland” kreeg de ANWB-prijs als beste reisboek. Jac. Gazenbeek werd geridderd en in zijn woonplaats Lunteren werden een straat, een school, een stichting en een bezoekerscentrum naar hem genoemd. Hij overleed op 26 januari 1975. Meer info: https://www.de-veluwenaar.nl/jac-gazenbeekstichting/
Jac. Gazenbeek
Author's posts
Als die wagen praten kon..!
Evert Goor uit Lunteren “Ja”, zegt de Lunterse expediteur Evert Goor, en z’n blauwe ogen tintelen, “de wonderen zijn de wereld nog niet uit! In 1939 moest ik mijn zo goed als nieuwe Chevrolet vrachtwagen, een vijftonner, leveren aan Defensie. Ik bracht hem bij Van Laar in Ede. En in dienst van het leger heb …
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2015/05/12/als-die-wagen-praten-kon/
Naar de bloeiende bongerds
In deze aflevering zwerft de schrijver Jac. Gazenbeek door de Betuwe met zijn bloeiende boomgaarden. Het verhaal komt uit het familieblad “Eigen haard” van 18 mei 1929. Mateloze bloei Ik weet niet, wat mooier zijn in de schitterende meimaand, de dampende ochtenden, als de aarde met haar fleur van veelkleurig groen en bloemen ons tegemoet …
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2015/05/06/naar-de-bloeiende-bongerds/
Donkere dagen maken “Kerst” juist zo licht – Deel 2
Spoorzoeken Sneeuw verraadt alles, wat er in de afgelopen nacht zoal rondgelopen en gehuppeld heeft en dat spoorzoeken is op zichzelf al een leuke sport. Wie de smaak er eenmaal van te pakken heeft, gaat zich langzaam maar zeker als een Indiaan voelen, doch het is niet zo gemakkelijk als het lijkt. Konijnen- en hazensporen …
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2014/12/23/donkere-dagen-maken-kerst-juist-zo-licht-deel-2/
Donkere dagen maken “Kerst” juist zo licht – Deel 1
Over sparrenbomen, spoorzoeken en verzonken klokken Het sprookje van de kerstboom begint voor de meeste mensen op het moment, dat schuiten, vrachtauto’s, bakfietsen, hittekarren en andere vehikels de groene sparren stad of dorp binnenrijden en op de markt, de kade, langs de gracht of in de steeg naast de bloemisterij de uitstalling kan beginnen. Dat …
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2014/12/19/donkere-dagen-maken-kerst-juist-zo-licht-deel-1/
Het legendarische ‘hert’ van Rhederoord
Het revier Rhederoord We zijn nu al zover, dat we hem een naam gegeven hebben. Dat is altijd een bewijs van vertrouwelijkheid of vertedering; je voelt je nader betrokken tot zo iemand, hij wordt een goeie kennis, zou ik bijna zeggen. Langzamerhand begin je de eigenaardigheden en gewoonten te kennen; hier zie je dit, ginds …
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2014/12/12/het-legendarische-spookhert/
Stropers in het stuifzand
Een wonderlijke avond Ik kwam terug van een kletsavondje bij oude Bart, die ik nog wel eens vaak een bezoekje breng, en die mij te boeien weet met zijn romantische, vaak ietwat lugubere jachtavonturen…. Een wonderlijke avond was het. De maan dreef als een zilveren boot door de diep-azuren hemel, ijle kransen van sterren lagen …
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2014/11/15/stropers-het-stuifzand/
Mijn eerste schot
Vijftig jaar geleden, we praten over het jaar 1924, als je daarover iets te vertellen weet, ben je wel een dagje ouder geworden. Maar wie ontkomt daaraan niet? We woonden destijds nog niet aan de gerespecteerde laan dicht bij het dorp. Op stand, zoals dat met een groot woord heet. We huisden in de twintiger …
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2014/11/03/mijn-eerste-schot/
Kusten, die verdwijnen
In een aantal afleveringen publiceren wij interessante artikelen, geschreven door Jac. Gazenbeek(†). In deze aflevering zwerft hij langs de kust van de voormalige Zuiderzee, nu het Veluwemeer. Vissers en schippers Het is eigenaardig, hoewel verklaarbaar, dat wij bij de bewoners der kuststreken tot op deze dag nog de gehechtheid zien aan de tradities, waar deze …
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2014/10/30/kusten-die-verdwijnen/
Uren die men nooit vergeet
Speurend in de spoorsloot van onze jongensjaren “Als je pruimen wilt hebben, witte of blauwe, moet je maar aankomen!”, zei Arie Vaarkamp een paar dagen geleden door de telefoon en nu staan we met de jonge boer van “Beekzicht” in zijn hof. Er staat een rij pruimenbomen langs de slootkant en de takken buigen van …
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2014/09/02/uren-die-men-nooit-vergeet/
Kootwijk, een verdwijnende idylle?
Ik herinner me eens gelezen te hebben in een oud en heel gezellig boek, was het een volksalmanak of ’n verzameling predikantenmémoires, dat op een vrolijke en zonnige junimorgen de dominee van het eenzame heidorpje Kootwijk, achter de haag van z’n tuin bezig was gras te snijden voor zijn geiten. Ja, dat waren in die …
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2014/08/12/kootwijk-een-verdwijnende-idylle/
Die vrijer daar is je slaapje
Meer soldaten-herinneringen van Jac.Gazenbeek – Deel 2
. . Geïllustreerd weekblad Een ander verhaal ging ook al over zo’n oud geweer van Jan Holties. Een heel antiek klungel, waarvan de loop krom was van pure ouderdom. Maar dat hinderde de eigenaar geen snars: hij kon er heel gehaaid mee om een hoekje schieten. Althans volgens Arend Boer, mijn slaapje. Toen ik hem …
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2014/01/24/die-vrijer-daar-is-je-slaapjemeer-soldaten-herinneringen-van-jac-gazenbeek-deel-2/
Die vrijer daar is je slaapje
Meer soldaten-herinneringen van Jac.Gazenbeek – Deel 1
In deze aflevering vertelt Jac.Gazenbeek hoe hij in 1914 zijn dienstplicht moest vervullen. Het verhaal komt uit de “Edesche Courant” van 11 februari 1966. Tachtig compleet ingerichte donkere kamers staan de jongens, die hun militaire dienstplicht vervullen, ter beschikking als ze in hun vrije tijd wat aan fotografie willen doen. Dat hoorde ik tijdens de …
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2014/01/20/die-vrijer-daar-is-je-slaapjemeer-soldaten-herinneringen-van-jac-gazenbeek-deel-1/
Luister, de soldaten komen! Herinneringen van Jac. Gazenbeek – Deel 2
. . In mijn eentje Eén dag besloot ik het helemaal mee te maken. Listig kreeg ik het thuis voor elkaar, dat ik de schoenen in plaats van de klompen aan mocht naar school. Als de ware toedracht uitkwam zou dat wel mot geven in de huiselijke kring en met meester Eijgenraam, die altijd …
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2014/01/13/luister-de-soldaten-komenherinneringen-van-jac-gazenbeek-deel-2/
Luister, de soldaten komen! Herinneringen van Jac. Gazenbeek – Deel I
In dit artikel vertelt Jac. Gazenbeek over het garnizoen in zijn geboorteplaats Ede en hoe hij dat als kleine jongen beleefde. Het werd in 1966, ter gelegenheid van het zestig jarig bestaan van het garnizoen, geschreven. Het verhaal komt uit de “Edesche Courant” van woensdag 26 januari 1966. Intocht …Later is het overgegaan maar in …
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2014/01/09/luister-de-soldaten-komenherinneringen-van-jac-gazenbeek-deel-i/
Winter
Vanavond is, om 11 minuten over zes, de astronomische winter begonnen. Een goede aanleiding om het onderstaande gedicht van Jac.Gazenbeek onder uw aandacht te brengen. De ruige stormen huilen door ‘t naakte winterwoud, de sombere boomen zuilen staan stram en troostloos oud … De zomer stierf verslagen voor d’ijzren dwang des Tijds door rosse najaarsdagen …
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2013/12/21/winter/
Drie Koningen zonder ster
Kerstavond Ze waren alle drie oud en hadden weinig bijzondere belevenissen meer te verwachten. Elke zaterdagavond kuierden ze naar het kleine café van Els Borren en daar zaten ze dan van acht tot tien steevast op hun zelfde plaats. Dorus en Willem met de ruggen tegen de bruine wandbetimmering, Fons daar tegenover met de ellenbogen op …
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2013/12/21/drie-koningen-zonder-ster/
Mist
De grijze spin weeft om de wereld haar waden, webben . . . . eindeloos . . . . en van de takken leken droppen, De bladers rits’len van de takken die op de geur’gen boschgrond klakken . . . . . . . . De spin – weeft eeuwig, rusteloos Daar staat geen ding …
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2013/11/23/mist/
Agenda
