Veluwenaar Louis Fraanje
Natuur buiten om het huis…
De Vlaamse gaai is een opvallend gekleurde kraaiachtige vogel., en hij wordt bij ons op het platteland ook wel schreeuwekster, hannebroek, marrekol of meerkol genoemd,
De wetenschappelijke naam ‘Garrulus glandarius’ is vrij te vertalen als ‘voortdurend krassende eikelzoeker’, in Duitsland noemen ze hem ‘Eichelhäher’ en dat typeert deze vogel uitstekend.
In de winter althans, want in het broedseizoen zijn het opvallend stille vogels. Daaraan voorafgaand echter zijn het echte lawaaischoppers, die als een bezetene krijsend door de bomen achter elkaar aanzitten.
Eikels zoeken
Maar nu zien we hem in het struikgewas bij ons huis en zit hij stil op een tak voor zich uit te kijken, zo af en toe gaat zijn blik naar het grasveld dat niet ver verwijderd is van zijn uitkijkpost.
Het duurt niet lang of hij vliegt naar beneden en gaat op zoek naar eikels, die hier her en der verstopt zitten in de boden onder de grasmat.
De Vlaamse gaai pikt en graaft en heeft er binnen de kortste keren een aantal te pakken. Een mooi gezicht om hem daar zo bezig te zien.
De Vlaamse gaai zit verscholen in het struikgewas – Foto: ©Louis Fraanje
Alarm en Imiteren
Ze zijn al helemaal ingeburgerd in onze bewoonde wereld, terwijl het vroeger vrij schuwe bosvogels waren. In het bos hebben zij de functie van indringer-alarm; veel (zoog)dieren reageren op de alarm-roep van de Vlaamse gaaien en verbergen zich voor eventuele indringers. Daarnaast kunnen ze vooral in het voorjaar ook heel aardige deuntjes laten horen en zijn het echt hele goede imitators, die allerlei vogels na kunnen doen.
Inmiddels zit hij op de uitkijk om voedsel te gaan zoeken – Foto: ©Louis Fraanje
Bewondering
De Vlaamse gaai is bekend om de prachtige, opvallende blauw-zwart gestreepte vleugelbocht en dat konden we nu ook heel mooi zien, toen de vogel opvloog en even verderop – met wijd uitgespreide vleugels – weer een landing maakte op een andere heiningpaal. Ondanks dat het een echte kwajongen is, hebben we toch veel bewondering voor hem.
En dat hij nu alleen maar Gaai genoemd wordt in plaats van Vlaamse gaai vindt ik al helemaal belachelijk en ik denk dat onze zuiderburen daar net zo over denken. Wat een kortzichtige mensen heb je toch, als het om zoiets onbenulligs gaat, daarom blijf ik gewoon Vlaamse gaai zeggen!
En… de naam ‘Vlaamse gaai’ blijkt uit een onderzoek door vogelkenners, uiteindelijk toch de ‘officiële’ Nederlandse naam te zijn voor deze ondersoort in ons land.
Eenmaal op op de grond ontdekt hij tussen het gras en blad de eikels – Foto: ©Louis Fraanje
Bosbouwer en rover
De Vlaamse gaai wordt beschouwd als de bosbouwer onder de vogels, die naam heeft hij te danken aan de volgende eigenschap, hij begraaft eikels, beukennootjes en dergelijke als voorraad voor later. Hij kan wel zes tot acht eikels tegelijk achter zijn wangen verbergen, om die dan daarna op een schikte plek te begraven. Doordat hij ze lang niet altijd terug kan vinden, krijgen ze voldoende gelegenheid om te ontkiemen en voor jonge boompjes te zorgen.
Zo’n eikel is voor hem een lekkere hap en hij kan er aardig wat naar binnen werken – Foto: ©Louis Fraanje
Tenslotte
Het bovenstaande is dan enigszins een tegenwicht tegen de slechte naam die de Vlaamse Gaai heeft als rover van eieren en nestjongen van zangvogels. Het voedsel van de Vlaamse Gaai bestaat overigens – naar uit onderzoek is gebleken – voor ruim zeventig procent uit insecten. Maar… in het broedseizoen, wanneer hij zelf jongen heeft te verzorgen. rooft hij ook de nesten van zangvogels als bodembroeders.
Louis Fraanje
Lees ook: Vlaamse gaai is nestrover bosbouwer en groot imitator!
