Cortenoever: parel langs de IJssel

In een lus van de IJssel bij Brummen ligt het fraaie natuurgebied: Cortenoever

In deze aflevering wil ik u eens attent maken op een mooi natuurgebied van Staatsbosbeheer aan de andere kant van de Veluwe: Cortenoever, genaamd. Het natuurreservaat Cortenoever ligt op de westoever in een grote bocht van de kronkelende IJssel. Door de eeuwen heen heeft de rivier haar loop voortdurend verlegd. De buitenbochten werden door het snelstromende water uitgesleten, terwijl het land in de binnenbocht aangroeide. Zo schoof de rivier steeds een beetje op. In de binnenbocht bleven hoge ruggen en diepere geulen achter.

In het natuurgebied is dat prachtig te zien. Er zijn hoogteverschillen van wel twee of drie meter. Vroeger stroomde in de zomer zo weinig water door de IJssel dat je de rivier te voet kon oversteken. Wellicht verklaart een doorwaadbare plaats de naam ‘Cortenoever’.

bk30natcortenoever1

In een grote lus in de IJssel bij Brummen ligt een fraai landelijk gebied, Cortenoever genaamd. Het bestaat uit landbouwgronden en een groot natuurgebied met veel wilde planten, zoals de knikkende distel. Het is een fijne plek om wat rond te struinen in deze tijd van het jaar – Foto: ©Gerrit de Graaff

Hoog water

In de grote bocht in de IJssel is de laatste tijd enorm gewerkt om het water in de rivier beter af te voeren. Bij een hogere waterstand in de IJssel stroomt het water over een drempel in de dijk in een nieuw gegraven bekken in het buitendijks gebied en gaat verderop weer over een drempel de rivier in. Hierdoor wordt de stroomsnelheid beperkt waardoor er minder schade optreed. Een nieuw te bouwen gemaal zorgt er voor dat het water in het aanwezige bekken en de aangelegde poelen wordt weggepompt, zodat de agrarische gronden zo optimaal mogelijk kunnen worden gebruikt. Hierdoor zijn de landerijen van Cortenoever, na een overstroming, snel weer bruikbaar voor de landbouw.

bk30natcortenoever2

Bij de boerderij Het Ganzenei is een roggeakker aangelegd. Hierin groeien en bloeien veel akkeronkruiden – Foto: ©Gerrit de Graaff

Winterrogge

Het natuurreservaat Cortenoever is heel gevarieerd. Bij de boerderij Het Ganzenei worden een paar graanakkers in stand gehouden. De akkers worden nog met paarden geploegd en krijgen alleen stalmest. Er wordt winterrogge ingezaaid en niet gespoten tegen luis er dergelijke. Het resultaat is een kleurrijke akker vol klaprozen, korenbloemen en allerlei andere akkerbloemen. De weiden van het natuurreservaat zijn in gebruik bij de boeren. Er wordt wat vee geweid en gras gemaaid. Koeien eten het gras, maar laten kruisdistels, knikkende distels en kattekruid staan.

Een andere weide wordt helemaal niet meer gemaaid om planten, zoals veldsalie, akkerwikke, akkergeelster, enz. te laten groeien en bloeien. Opvallend in het natuurreservaat zijn de vele heggen van meidoorn en sleedoorn. Ze produceren veel bessen voor de vogels en bieden broedgelegenheid. Het reservaat is al vele jaren in beheer bij Staatsbosbeheer. Deze heeft het natuurreservaat Cortenoever geleidelijk weten uit te breiden tot ongeveer 150 hectare.

bk30natcortenoever3

De aardaker is een wilde plant. Staatsbosbeheer houdt de oude akkeronkruiden bij het Ganzenei in stand – Foto: ©Gerrit de Graaff

Ganzenei

Door het gebied loopt De weg naar het Ganzenei. Het Ganzenei is de naam van een boerderij. Ongeveer honderd meter voor die boerderij met een rood dak is rechts een bankje en links een paal met een overstapje om in de weide te komen. Nu hier geen vogels meer broeden kun je door de weide lopen om de wilde planten te bekijken en er foto’s van te maken. Inmiddels hebt u de knikkende distels en de kruisdistels in de weide al gezien. Het is echt een laarzenpad als het geregend heeft, maar bij droog weer hoeven de laarzen niet aan.

Voorbij de boerderij met het rode dak is links een roggeakker met korenbloemen, klaprozen, kamille, bolderik, aardaker en nog meer ouderwetse akkeronkruiden. Aan de andere kant van de weg kun je door een weide naar de IJssel lopen om daar even te gaan zitten. Misschien komt er een schip voorbij. Natuurreservaat Cortenoever is een mooie kennismaking met het rivierenlandschap en de planten die in de Gelderse Vallei niet voorkomen.

bk30natcortenoever4

Klaprozen, kamille en nog veel meer andere wilde planten staan te pronken langs de Weg naar het Ganzenei – Foto: ©Gerrit de Graaff

Mooi uitje

Op een mooie dag naar Zutphen rijden. Navigatie: koffie bij Bakkerij Bril, Rijksstraatweg 24, Voorst. Nu Cortenoever op de schop is gegaan werkt de navigatie niet meer, maar we hebben het uitgeprobeerd. Bij bakker Bril: Piepenbeltweg Brummen ingeven en daar De weg naar het Ganzenei 10, Brummen invoeren.
In de weiden rondkijken: knikkende distels en kruisdistels en naar de IJssel lopen enz. Op de terugweg een pannenkoek eten bij de Reuvershoeve: Zutphensestraat 199. Brummen. Heel gezellig allemaal. Goeie reis.

Ook gepubliceerd in: Barneveldse Krant – zaterdag 30 juli 2016 – Aflevering 520

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2016/08/06/cortenoever-parel-langs-de-ijssel/