Wespendief in het vizier op de Hoge Veluwe

Je gelooft je ogen niet

We reden ter hoogte van de Zwarte Berg op de Hoge Veluwe, toen Fransien aan haar kant iets meende te zien in de heide. Eigenlijk waren we er al bijna voorbij, dus een klein stukje terug en kijken… en nog eens kijken. “Daar zit een roofvogel op die kleine berkenstruik in de hei,” zegt Fransien, “maar wat voor een het is?”
Dus de kijker erbij gehaald en dan is het weer eens een keertje goed raak, een… wespendief! Eerst geloof je je ogen niet en vraag je jezelf natuurlijk gelijk af: “Is hij het nou, of is hij het niet?”.

Eerste keer

Nu alweer ruim twee jaar geleden, om precies te zijn op 14 juni 2014, zagen we voor het eerst een wespendief op de Hoge Veluwe. Dat was op het open veld bij de Roggekamp in het zuidelijk deel van het Park. Hij zat op een tak van een half-dode boom om zich heen te kijken. In eerste instantie dachten we aan een buizerd, maar toen de vogel later op de grond naar een prooi aan het zoeken was, werd die gedachte gelijk uitgebannen. Zijn fel gele ogen, waren het bewijs dat het geen buizerd was. Navraag bij kennissen, bracht ook weinig zekerheid, het zou misschien een slangenarend kunnen zijn? Maar… achteraf bleek ook dat helaas niet de juiste conclusie.

Twijfelgeval

Wat te doen in zo’n twijfelgeval? We hadden nu twee verschillende opnamen van blijkbaar dezelfde soort vogel en dus stuurde ik de beide foto’s naar onze natuurvriend Ton Heekelaar. Naast het gegeven dat hij een gerespecteerd grofwildkenner is, weet hij ook ontzettend veel van vogels. Zelf doet hij daar altijd heel bescheiden over, maar wij weten wel beter, daar zijn we door de jaren heen wel achter gekomen!

 

 

 

 

 

 

Wespendief of slangenarend?

Zijn antwoord luidde als volgt: “Allereerst laat ik je hierbij weten dat je plaatjes van de wespendief in de berkenstruik op de Hoge Veluwe, wonderschoon en loepzuiver zijn. Heeft niet iedereen in zijn- of haar fotoarchief! Desgevraagd: Wespendief of Slangenarend? Ik ben geneigd om te gaan voor Wespendief. Derhalve heb ik hierbij twee kiekjes van een mogelijk (jong) exemplaar Wespendief meegezonden. Die heb ik een aantal jaren geleden ‘s-morgens geplaat nabij de Posbank. Let op het knal-gele oog! Zelf heb ik nimmer een Slangenarend waargenomen en kan dan ook geen zinnigs hierover melden”. (Zie zijn twee foto’s hieronder).

 

 

 

 

 

 

 

 

Bij het bestuderen van zijn foto’s, wisten we het bijna zeker, de roofvogel op onze foto’s moest dan ook welhaast een wespendief zijn! Daarbij verwees Ton Heekelaar ons voor de algehele zekerheid, naar de mensen van Sovon Vogelonderzoek Nederland in Nijmegen.

Sovon Vogelonderzoek Nederland is een non-profit organisatie die in Nederland het voorkomen en de ontwikkeling van Nederlandse vogels bijhoudt. Sovon kijkt daarbij naar de voor- of achteruitgang van vogels, en naar het hoe en waarom daarvan.

Onafhankelijk

De resultaten van de tellingen die Sovon organiseert vormen een basis voor het natuurbeleid en beheer in ons land en worden inmiddels voor een breed aantal toepassingen gebruikt. Onafhankelijkheid, objectiviteit en borging van kwaliteit zijn dan ook belangrijke kernwaarden.

Een wespendief!

Dus… contact opgenomen met deze organisatie en een email verstuurd met daarbij een aantal van onze foto’s, zoals wij eerder al beschreven hebben. Slechts enkele dagen erna ontvingen wij het volgende bericht: “Beste heer Fraanje, ik heb uw foto’s laten zien aan twee collega’s. Beiden gaven aan dat het op beide foto’s gaat om een wespendief. Ze gaven ook aan dat de foto waarop het bonte verenkleed te zien is, heel erg goed is gelukt. Met vriendelijke groet, Renate Eertink”

Nou… zo’n antwoord, daar wordt je als natuur- en vogelliefhebber toch helemaal blij van, tenminste wij wel, dat kan ik u vertellen. Dat is tenminste samenwerken op hoog niveau, om in vogeltermen te blijven. Bij deze dus nogmaals onze hartelijke dank aan de mensen van SOVON voor hun snelle reactie en… natuurlijk aan onze vriend Ton Heekelaar voor het ter beschikking stellen van de twee mooie foto’s met de wespendief.

Een prooi

Ongestoord gaat de wespendief zijn gang en al lopend door het open veld van de Roggekamp speurt hij naar prooi. Dan… opeens slaat hij z’n vleugels wijd uit en komt iets van de grond, om even later ergens bovenop te duiken. Door het hoge gras, kunnen we helaas niet zo heel goed zien wat hij te pakken heeft gekregen. Ik probeer het te filmen, maar door het hoge gras lukt dat maar half. Toch is het filmpje achteraf gezien, best de moeite van het bekijken waard, al was het alleen maar om deze schitterende roofvogel te kunnen bewonderen. Oordeelt uzelf maar!

Bekijk ook het filmpje:

 

____________________________________________________________________________________________________

Reactie roofvogeldeskundige Rob Bijlsma:

Alle twee wespendief, beide volwassen vogels (gele iris, grijze washuid). Die op de grond is een vrouw (bruine kop, forse streping borst), de andere een volwassen man (denk ik: meer grijs op kop). Let ook op: kleine kopje, dunne spitse snavel. Geheel anders dan slangenarend die brede kop heeft met de ogen meer voorin de kop geplaatst, en een forse snavel bovendien.

Dat wespendieven niet alleen wespen eten maar ook bijen, larven en honing, is een misvatting. De Oriëntaalse wespendief doet dat zeker (op Taiwan, bijvoorbeeld, zijn ze vaste gasten bij bijenstallen, waar ze overigens door mensen worden gevoerd met darrenbroed en pollen, dus het is de vraag hoe natuurlijk dat gedrag is), maar van wespendief zijn daar geen aanwijzingen voor. Wél hommelbroed, en dat alleen bij schaarste van wespen.

Dat zorgt soms ook voor kleine problemen, doordat de in cellen opgeslagen nectar het verenkleed kan bevuilen; een smerige bende die ik overigens alleen bij nestjongen zag). Wespen hebben uiteraard geen cellen met nectar in het nest; daar gaat het strikt om de larven (soms ook poppen, al beginnen ze daar pas als laatste aan).