De oude eik bij het dorp Brummen heeft al vele generaties mensen overleefd
Toen ik een jaar of twintig geleden op zoek was naar monumentale bomen, maakte een oude mevrouw in Brummen mij attent op een dikke eik buiten het dorp. Een paar dagen later stond ik met haar onder de eik: stamomtrek ruim zes meter en ongeveer 350 jaar oud. Niet ver van de boom is een boerderij. Ze vertelde het verhaal dat ze vroeger van haar vader heeft gehoord.
De oude eik en de spookboerderij waren jarenlang het vertrouwde beeld in de streek – Foto: ©Gerrit de Graaff
Ongeveer 170 jaar geleden woonde boer Kremmer met zijn vrouw en hun zoon Antoon in de boerderij, vlakbij de oude eik. De beide mannen verzorgden de grote veestapel. Antoon had verkering met Megje Wamelink, maar dat was niet naar de zin van de boer. Het is half januari 1841 en het vriest dat het kraakt. Vader en zoon Kremmer zitten bij de potkachel in de huiskamer. Als Antoon weer eens over zijn Megje begint barst de boer in woede uit: ‘Als je maar weet dat je nooit toestemming krijgt om met die meid van Wameling te trouwen. Zij is niet van onze stand.’ Antoon kijkt zijn vader verbaasd aan en raakt helemaal van slag. Zijn moeder die alles heeft aangehoord probeert de ruzie te sussen, maar de boer is onvermurwbaar. ‘Moeder, ik hou van Megje, nooit zal ik haar in de steek laten.’ De boerin slaat haar arm om haar zoon en zegt: ‘Het is morgen weer vroeg dag, jongen. Welterusten…’ Bij het verlaten van de woonkamer kijkt hij ontredderd naar zijn moeder en zegt zacht: ‘Welterusten.’ ‘Als je maar weet dat daar ongelukken van kunnen komen…’, zegt de boerin tegen haar man.
Een dikke tak van de eik wijst naar de boerderij – Foto: ©Gerrit de Graaff
De volgende ochtend om vijf uur staat de boer op om met Antoon de koeien te gaan melken. Hij roept Antoon, maar geen antwoord en ontdekt tot zijn verbazing dat het bed van Antoon onbeslapen is. De rillingen lopen over zijn lijf als hij dit aan zijn vrouw moet vertellen. ‘Vrouw, Antoon is weg en zijn bed is onbeslapen.’ De boerin kijkt hem verschrikt aan. Beiden blijven uren wachten in de woonkamer, terwijl de koeien ongeduldig beginnen te loeien vanwege hun volle uiers. De boer verlaat de kamer om de beesten te gaan melken. Als het licht begint te worden ziet hij in de verte iets in de eikenboom hangen. Zijn bange vermoeden wordt waar als hij zijn zoon aantreft, hangend aan een koetouw. Thuis gekomen opent hij met bevende handen de deur en stamelt: ‘Vrouw, onze zoon is dood, hij heeft zich opgehangen aan de eik’. De boerin lijkt door het droevige nieuws ineens twintig jaar ouder: ‘Ik wist het. Had gisteravond maar naar hem geluisterd. Het is jouw schuld.’
Van een dode beuk langs de doorgaande weg in Voorst is een fraai kunstwerk gemaakt
Boer Kremmer heeft nadien geen leven meer. Hij kan niet meer van zijn zoon loskomen en wordt ’s nachts steeds wakker door vreemde geluiden. Ten einde raad besluit de boer met zijn vrouw de boerderij te verlaten om rust te vinden. Een jonge boer uit de streek wil de boerderij wel verder runnen. Hij is niet bang voor die vreemde geluiden en de spookverhalen, maar als op een nacht alle deuren van de boerderij tegelijk open gaan, houdt hij het voor gezien. Ondanks dat verschillende mensen in de spookboerderij hebben ,,proefgeslapen” is er nooit meer iemand permanent gaan wonen. De boerderij staat al meer dan honderd jaar leeg.
Pannenkoekbakkerij op de plek van de spookboerderij
We waren al een tijdje niet meer bij de oude eik geweest. Vorige week zijn we naar Brummen gereden en ontdekten in Voorst een dode beuk die met de motorzaag is bewerkt tot een fraai kunstwerk. De oude spookboerderij was, tot onze grote verbazing, sinds kort veranderd in een gloednieuwe pannenkoekbakkerij, ‘Reuvershoeve’ genaamd.
De eeuwenoude eik aan de Zutphensestraat bij Brummen met op de achtergrond de nieuwe pannenkoekbakkerij ‘Reuvershoeve’. De boerderij is, na vele jaren leeg te hebben gestaan, afgebroken en vervangen door een pand in Twentse boerderijstijl. De omgeving is veranderd, maar de eik blijft hetzelfde – Foto: ©Gerrit de Graaff
Omdat we toch ergens wat wilden gaan eten zijn we er heen gereden en hebben een heerlijke pannenkoek gegeten op het grote terras. De eigenaren zijn de twee broers Martijn en Wouter Westdijk. Ze zijn opgegroeid in het pannenkoekhuis Strijland van hun ouders in Rheden en hebben een vergunning gekregen om een eigen pannenkoekbakkerij te beginnen op de plek van de spookboerderij. Er is ook een kinderboerderij, waar jonge bezoekers kunnen zien waar de melk en de eieren voor hun pannenkoek vandaan komen. Houd deze bijzondere plek maar eens in gedachte.
Copyright foto’s: Gerrit de Graaff
Ook gepubliceerd in Barneveldse Krant – 16-08-2014
