’t Is veurjaor in de beek jong

Deze winter wordt een van de warmste winters sinds het begin van de metingen in 1901.   Met een gemiddelde van net geen zes graden.
Toen ik vorige week met m’n kroost op stap was sprak ik een boer die z’n hele leven lang al aan de beek woont.
“Het veurjaor is begonne jong.    ‘k Weet ’t zeeker, went de prik zit in de beek.   Ze bin weer terug en dat beteekend dat ’t waoter braandschoon is went d’r waore verscheije joare dat je ze nie zag.   Veurig jaor waore ze d’r pas in april”.
Hij kan het weten.   Zijn familie woont al generaties lang bij de beek.  De beek is sinds eeuwen hun watervoorziening. Destijds een prima stek om hier deze boerenhoeve te bouwen.

Zijn familie woont al generaties lang bij de beek

Zijn familie woont al generaties lang bij de beek

Vandaag dacht ik lachend terug aan onze ontmoeting. Want in de krant las ik dat in de Veluwse beken de eerste paaiende Beekprik is gesignaleerd.  Het  Waterschap Vallei en Veluwe en  Stichting RAVON  hebben dit bekend gemaakt.   Ze.doen onderzoek naar reptielen, amfibieën en vissen.   De zeldzame Beekprik reageert sterk op de temperatuur van het water en deze is, “deur de “kwakkelwienter” zo als hij het noemde, een stuk hoger dan een jaar geleden.   Niet te geloven, dacht ik.   Teus heeft gelijk. In het vervolg hoeven ze dit niet meer te onderzoeken. Ik weet nog wel een adresje..

Paaiende Beekprikken

Paaiende Beekprikken

De Beekprik laat zich uitsluitend in de paaitijd zien.  Hij bestaat het grootste deel van zijn leven als larve.
Pas in augustus ontwikkelen ze ogen en geslachtsorganen en vanaf dat moment begint het wachten op de warmte van het voorjaar.   Na het paaien, dat plaats vindt wanneer het water circa 10 graden is, sterft de Beekprik.
De aanwezigheid van deze vis is het bewijs dat de waterkwaliteit in de beken goed is. In de tweede helft van de vorige eeuw was de Beekprik op veel plekken door vervuiling verdwenen.  Klik hier om meer over de Beekprik te lezen.

Maar we weten het allemaal: “er is geen maart zo goed of het sneeuwt op de boer zijn hoed”   en   “één zwaluw maakt nog geen zomer”.    De meteorologische winter begon op 1 december en eindigt op 28 februari.   De laatste week van dit seizoen zal het weerbeeld niet anders worden.
Op de eerste plaats van warme winters staat 2007.   Toen was het gemiddeld 6,6 graden.   Het record van het minste aantal dagen vorst stamt ook uit dat jaar:  vijftien dagen.    Deze winter heeft het nog maar 10 dagen gevroren dus dat record kon wel eens verbroken worden.

maarts viooltje | dotterbloem | speenkruid | hondsdraf

maarts viooltje              dotterbloem                   speenkruid                   hondsdraf

Door de warme winter liggen tuinplanten ruim een maand voor op schema.   Veel planten hebben al blad of staan in bloei.   Het lijkt wel lente en de eerste bloeiwaarnemingen van maarts viooltje, dotterbloem, speenkruid en hondsdraf zijn al waargenomen.    Maar we zijn er nog niet want… maart roert zijn staart!

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2014/02/21/t-is-veurjaor-in-de-beek-jong/